خوراک پلت چیست و چه مزایایی دارد؟
پلت بهترین و مناسب ترین خوراک برای طیور ، دام و آبزیان می باشد و بدلیل کاربردهای فراوانی که دارد طرفدار زیادی پیدا کرده است. همچنین جیره غذایی
پلت در حالت کلی مقرون بصرفه تر از خوراک دستی و سنتی است. در ادامه این مقاله در دامیار جامع ،به بررسی خصوصیات و مزایای خوراک پلت خواهیم پرداخت .
خوراک پلت از مکمل های ویتامینه و مواد اولیه با کیفیت و مواد دیگری مانند ریز مغذی های مخصوص طیور تهیه می شود. کربوهیدرات های این خوراک در فشار زیاد
بصورت ژلاتینه شکل می گیرند و این امر علاوه بر بالا بردن کیفیت مواد باعث هضم بهتر غذا در طیور خواهد شد.
امروزه با توجه به پیشرفت های بدست آمده در صنعت مرغداری و پتانسیل بالای رشد در جوجه های گوشتی و از طرف دیگر بالا بودن هزینه های خوراک برای
رسیدن به بیشترین بازده، خوراک پلت با اشکال فیزیکی مناسب و با ارزش غذایی بالا در دستور کار قرار گرفته است. با سرعت رشد طیور که با استفاده از خوراک پلت
و بالا بودن سوخت و ساز آن انجام می شود به قطع باید تغذیه طیور کاملا مدیریت شده و با اصول پرورشی نوین ریزبینانه تحت کنترل قرار بگیرد تا ضایعات کمتری در گله ها
دیده شود.
در اینجا لازم است شناخت بیشتری از مزایای استفاده از خوراک پلت در صنعت مرغداری داشته باشیم و جنبه های مختلف آن نیز کاملا کارشناسانه بررسی شود.
از دیگر مزایای پلت می توان به کاهش هزینه های تولید و کوتاه شدن دوره پرورش طیور اشاره نمود که بهره وری و سود بیشتری را به دنبال دارد.
تحقیقات نشان می دهد با فرآیندسازی خوراک طیور اسیدهای آمینه (لیزین و ترئونین) قابلیت هضم بیشتری پیدا خواهند کرد و روند سیر شدن طیور با دان های پلت سریع
تر و راحت تر انجام می شود و انرژی کمتری مصرف می کند.
در نهایت بدلیل مواردی مانند افزایش زمان استراحت، انرژی بیشتری جهت رشد توسط پرنده دریافت شده و عملکرد قابل قبولی ایجاد می کند. تمامی اقدامات حاصل از
خوراک پلت باعث افزایش وزن جوجه و مصرف خوراک کمتر خواهد شد.
استفاده از دان پلت، زمان سرمایه گذاری جهت خرید خوراک پلت را کوتاه میکند و نیازی به انبار کردن اقلام مصرفی طیور از جمله غلات و کنجاله ها در مدت زمان طولانی
جهت یک دوره پرورش نمی باشد. همچنین در این خصوص جابجایی و حمل و نقل بدلیل حجم کمتر پلت نیز آسان تر است.
در تولید خوراک پلت خطای انسانی در مقایسه با تولید دستی و سنتی به کمترین میزان خود می رسد و هزینه ها و انرژی منابع انسانی سهم بسیار کوچکی در این
پروسه به خود اختصاص می دهد.
مراحل تهیه پلت
طرز تهیه دان پلت به این شکل است که خوراک آردی را از دستگاه پلت زن عبور می دهند. این خوراک آردی تحت شرایط دمای بالا، فشار، رطوبت و … قرار خواهد گرفت
و محصول نهایی به شکل استوانه ای در اندازه های مختلف تولید می شود.
با تمام مزایایی که خوراک پلت شده دارد اما هزینه های مصرف آب را افزایش خواهد داد. زیرا تامین خوراک با پلت باعث خواهد شد که مصرف آب دام و طیور افزایش
پیدا کند.
کیفیت پلت با معیار شاخص دوام پلت (PDI) اندازه گیری خواهد شد. DPI به نسبت دانه های پلت شده سالم در مقایسه با دانه های خرد شده اشاره دارد.
هرچه نسبت دانه های خرد شده به دانه های سالم کمتر باشد، کیفیت پلت بهتر است. پلت با کیفیت باید دارای فرمولاسیون خوبی باشد.
علاوه برآن ، ذرات جیره و خصوصیات اجزای جیره بر کیفیت پلت تاثیر خواهد گذاشت.
خصوصیات ظاهری خوراک پلت
پلت ها اشکال نسبتا منظم و یکنواختی هستند که به روش های گوناگون با استفاده از مواد اولیه دارویی تهیه می شوند. خوراک پلت طبق مراحلی ساختی که دارد در
اندازه ای حدود ۵/۰ الی ۵/۱ میلیمتر تولید و عرضه خواهد شد.
از مهمترین خصوصیات خوارک پلت که مورد توجه است مقاومت آن ها در فرآیند تولید در برابر نیروهای مکانیکی و همچنین روکش دادن می باشد.
زمان روکش دادن به روش فلوید که ذرات برخورد های نسبتا شدیدی به جداره های اتاقک دستگاه دارند مقاوت پلت ها اهمیت بسزایی خواهد داشت.
رطوبت و دما در پلت
مورد رطوبت در دو قسمت انجام می شود، مورد اول مرحله قبل از ورود به پلیتینگ و قسمت دوم مرحله پس از خروج پلت ها از کاندیشینر که هر کدام را به اختصار توضیح
می دهیم.
رطوبت طبیعی بطور معمول در همه اجزای تشکیل دهنده پلت وجود دارد و رطوبت دوم فعل و انفعالاتی است که در داخل دستگاه های خط تولید مثل پرس پلت صورت
می گیرد. رطوبت دم همانطور که می دانید ناشی از بخار دستگاه و ملاس است. که در نتیجه با رطوبت های نوع اول و دوم رطوبت کلی شکل می گیرد.
دما به پروسه ای اطلاق می شود که شاخص افزایش یا کاهش دما را که نقش بسزایی ایفا می کند را نشان می دهد. کسانی که با دستگاه های پلت کار می کنند باید
بصورت دقیقی جزئیات تغییر دما را چک و کنترل نمایند. انواع خوراک ها مثل خوراک های خشک یا سرد، هریک به گونه ای به دمای مورد نظر خود می رسند.
بعنوان مثال برای خوراک های سرد افزایش دمای بیشتری نیاز است.
مواد تشکیل دهنده پلت
حتما این سوال هم برای شما پیش آمده که پلت از چه موادی تشکیل می شوند و یا ترکیب آن ها چه می تواند باشد؟ شایان ذکر است این علم با توجه به حساسیتی
که دارد و فرآیندی که بر کیفیت نهایی محصول تاثیر زیادی دارد در اختیار متخصصان این صنعت است. به عبارت دیگر از ترکیبات پلت سازی بدرستی اعمال نشود، هرگز
منجر به تولید مورد انتظار نخواهد شد و کیفیت مطلوب را ندارد. استفاده از فرمولاسیون خاص در ترکیب مواد اولیه پلت که شامل چربی ها، افزودنی ها و دانه های
خوراکی است نقش مهمی دارد.
تولیدکنندگان همیشه سعی بر این دارند که کیفیت مواد در طی فرآیند تولید خوراک پلت کمتر دستخوش تغییر شوند و ثبات کلی آن برقرار باشد. چه بسا که تمامی
مراحل ساخت پلت بدون شک با سختی هایی همراه می باشد و قطعا بدون آزمایش های لازم و ارزیابی های کارشناسانه امکان نتیجه وجود نخواهد داشت و عدم رعایت
استانداردهای لازم در این زمینه خساراتی به بار خواهد آورد.
سخن آخر...
امروزه استفاده از دستگاه پلت ساز بسیار پیشرفت کرده است . تولیدکنندگان خوراک پلت شده بخشی از سهم تولید پلت را سهم خود کرده اند.
با افزایش هر روزه تقاضای پلت بیشتر شده است. با پیشرفت علم و تکنولوژی این تولید نیز رشد نموده است.
امیدواریم با مطالعه این مقاله از دامیار جامع پلت با کاربردهای آن را تا حدودی آشنا شده باشید.
در عصر حاضر با پیشرفت های بدست آمده در صنعت مرغداری و دامپروری، فعالان حوزه به این نتیجه رسیده اند که خوراک نقش موثری در پرورش گله ایفا
خواهد کرد و با بررسی های مختلف در این صنعت و آزمایش های متعدد بهترین نوع خوراک دام و طیور را پلت نامیده اند و آن را در اختیار واحد های پرورشی قرار داده اند.